გაზაფხული მოვიდა. მზემ უფრო ძლიერად დაიწყო ცხობა, ნაკადულებმა დრტვინვა დაიწყო, შემდეგ ტყემ გამოღვიძება დაიწყო ზამთრის ძილი. ასეთ დროს, როგორც წესი, გინდა, რომ რაც შეიძლება მალე დადგეს გაზაფხული, რათა ხეებზე კვირტები უფრო სწრაფად აყვავდეს, თოვლის ქვემოდან პირველი ყვავილები გამოჩნდეს და ჩიტები შემოფრინდნენ. და როგორც ეს ჩვეულებრივ ხდება, როცა რაღაცას ელოდები, ეს რაღაც არანაირად არ მოდის.
კურდღელს უყვარდა გაზაფხული. ის მოუთმენლად ელოდა, რომ თავისი ბაღი თოვლისგან დაცლილიყო, მაგრამ წელს ზამთარში იმდენი თოვლი მოვიდა, თითქოს ზაფხულამდე არ დნება. დღეების განმავლობაში კურდღელი დახეტიალობდა ტყეში, უყურებდა, როგორ აშორებს გაზაფხული ზამთარს, ცდილობდა გამოეცნო, როგორ მოედინებოდა დიდი ნაკადულები და ეწვია ძველ მეგობრებს.
ერთხელ ის თავის მეგობართან, ზღარბთან მივიდა.
- გამარჯობა, კურდღელი, - მიესალმა ზღარბი, - მიხარია, რომ გაჩერდი. ახლა საგაზაფხულო წმენდას ვაკეთებ. შეგიძლიათ დამეხმაროთ საწოლის გადატანაში?
- რა თქმა უნდა, - თავი დაუქნია კურდღელმა, - სულ მცირე, რაღაც ოკუპაცია.
-მოწყენილი ხარ თუ რამე? - ჰკითხა ზღარბმა საწოლის გადაადგილებით.
- მენატრები, - ამოისუნთქა კურდღელმა, - მინდა მალე გაზაფხული მოვიდეს.
-კიდევ სახლი დაალაგე? ნახეთ რამდენი მტვერია საწოლის უკან! - ზღარბმა ნაჭერი აიღო და იატაკის რეცხვა დაიწყო. - თუ ზამთარი არ გააძევეს სახლიდან ნაჭრით, მაშინ გაზაფხული არ მოვა.
- დიახ, ეს ყველაფერი ზღაპრებია, - კურდღელმა თათი აიქნია და მაგიდას მიუჯდა, - მით უმეტეს, რომ ჩემი სახლი ყოველთვის სუფთაა.
- კარგი, მაგრამ ზამთარში სახლს ვერ ვასუფთავებ. განწყობა არ არის. მაგრამ ზღაპრების ხარჯზე ცდებით. რა თქმა უნდა, ზამთარი ჩემს ოთახში არ იმალება, მაგრამ მაინც შეგიძლია გაძევება.
ზღარბმა იატაკის რეცხვა დაასრულა, ირგვლივ მიმოიხედა.
- როგორც ჩანს, ყველაფერი ასეა. Თქვენ შეგიძლიათ წასვლა.
- სად წავიდეთ, - ვერ გაიგო კურდღელი.
- შეხედე გაზაფხულს, - აუხსნა ზღარბმა და კალოშები ჩაიცვა.
- Რაზე ლაპარაკობ? სადაც არ უნდა წახვიდე, ყველგან მაინც ზამთარია.
- და აქ და არა ყველგან, - გაიღიმა ზღარბმა. - მეორე დღეს აქ ვარ საინტერესო ადგილინაპოვნია. გაზაფხული უკვე მოვიდა იქ.
”ეს არ შეიძლება,” არ დაიჯერა კურდღელი.
- Შესაძლოა! წავიდეთ და თავად ვნახოთ.
მეგობრები გარეთ გავიდნენ. მზე კაშკაშა ანათებდა. გამდნარი თოვლი ბროლის უზარმაზარი მთებივით ბრწყინავდა. სადღაც თოვლის ქვეშ დრტვინავდა ნაკადულები.
ზღარბი თავის მეგობარს გავლილი ბილიკით გაუძღვა მდინარეს.
- აბა, მითხარი, სად მივდივართ? - კურდღელმა მოუთმენლად გაერკვია, რას აპირებდა ზღარბი.
- არ გეტყვი, - ეშმაკურად გაიღიმა ზღარბმა, - თორემ სიურპრიზი არ იქნება.
ცოტა ხანს მეგობრები ჩუმად დადიოდნენ. ძალიან სრიალა და ფეხქვეშ გამუდმებით მიწევდა ყურება.
- დიახ, მე ვიცი მთელი ტყე! რისი ჩვენება შეგიძლიათ, რაც არ მინახავს?
-წავიდეთ,წავიდეთ. ძალიან ცოტა დარჩა.
- და მივხვდი, მივდივართ თაგვების სახლში. მართალია?
- მართალია! - სიხარულით დაუდასტურა ზღარბი.
- და რა არის ამაში საინტერესო?
- და აი, ნახე! - ზღარბი გაჩერდა და თათით ანიშნა დიდ ჰუმაკზე.
კურდღელმა შეხედა და პირი თავისთავად გააღო გაკვირვებულმა: დნობის ქარბუქის შუაგულში ახალგაზრდა ბალახით დაფარული დიდი ტოტი მოჩანდა კაშკაშა მწვანე ლაქად.
გალღობილი ნაჭერი ისეთი უჩვეულო, ისეთი ზღაპრული ჩანდა, რომ კურდღელი უნებურად აღფრთოვანებული იყო მისით. ის უფრო ახლოს მივიდა. გალღობილი ნაჭერი კარგად იყო გაწმენდილი თოვლისგან. ძველ ფოთლებსა და ტოტებს ცალ-ცალკე აგროვებენ წყობაში. კენჭებს პატარა ღობე ჰქონდა მოპირკეთებული, რომელიც იცავდა ადგილს ნაკადისგან. ბალახის გარდა, თოვლის წვეთები და სხვა ადრეული ყვავილი იზრდებოდა გალღობილ ნაკვეთზე. პატარა თაგვი პაწაწინა ნიჩბით თხრიდა ბაღს. სტუმრები შენიშნა და შემობრუნდა.
- ზღარბი, კურდღელი? გამარჯობა! არ ველოდი შენს ნახვას. განსაკუთრებით შენ, ბანი.
- გამარჯობა, - თქვა კურდღელმა. - რატომ ვარ განსაკუთრებით?
-ნუ გეწყინება. უბრალოდ, ზღარბი ზოგჯერ გაზაფხულზე მოდის, მაგრამ ისეთი ეკონომიური ხარ, გაზაფხულზე ერთი წუთიც არ გაქვს თავისუფალი.
- ᲛᲔ? დიახ, მე ასე ვარ, - თაგვის სიტყვები მოეწონა კურდღელს, - მხოლოდ ახლა არაფერია გასაკეთებელი, თოვლი არ დნება.
- მოვედით თქვენი ბაღის დასათვალიერებლად, - აუხსნა ზღარბმა. „აქ ყველაფერი ლამაზად მოაწყვე.
-მიხარია რომ მოგეწონა. ჩვენ დიდი ხნის წინ გავწმინდეთ თოვლი. წელს ბევრი თოვლი მოვიდა. და თოვლის ქვეშ ბალახმა უკვე დაიწყო ზრდა. აქ ჩვენ დავრგეთ ყვავილები, სილამაზისთვის. სწორედ აქ გაიზრდება თაგვის სალათა. და აი, - მიუთითა თაგვმა დათბობის პირას ნაკვეთზე, - აქ მზესუმზირა გაიზრდება. ეს იქნება უზარმაზარი, უზარმაზარი და ზაფხულში შესაძლებელი იქნება სიცხისგან დამალვა მის ჩრდილში. მაგრამ ჯერ არ დაგვირგია, ჯერ ადრეა.
კურდღელი უყურებდა და არ წყვეტდა გაკვირვებას. და თაგვი ეუბნებოდა და ეუბნებოდა:
- სალათა სწრაფად იზრდება. მას არ ეშინია ყინვის. ასე რომ, მალე გვექნება ახალი ვიტამინები. და აქ არის ბოლოკი. და აი, - მანიშნა პატარა ტუბერკულოზზე თაგვმა, - აქ კარტოფილი დავთესეთ.
- კარტოფილი? - გაუკვირდა ზღარბი. - Სად იშოვე?
- შემოდგომაზე იპოვეს და სახლთან დამარხეს. გვეგონა, გაზაფხულზე შევჭამდით, როცა სხვა მარაგი ამოიწურა. და ასე დარჩა იგი. ახლა კი გვინდა მისი გაზრდა.
- დიდი, - აღფრთოვანდა ზღარბი, - რა შრომისმოყვარე ხარ!
და უცებ კურდღელი წამოიჭრა, თითქოს რაღაც გაახსენდა:
- ოჰ, რას ვაკეთებ აქ გასაგრილებლად, - თქვა მან დაბნეულმა, - ბევრი საქმე მაქვს! Ნახვამდის!
შემობრუნდა და დიდი ნახტომებით გაიქცა სახლისკენ.
- Რა სჭირს მას? მაუსი გაუკვირდა.
-არაფერი,-გაიცინა ზღარბმა,-უბრალოდ ზამთარი გამოდევნე მისი თავიდან.
თაგვმა დაფიქრებულმა შეხედა კურდღელს და შემდეგ ხმამაღლა გაიცინა.
ვისი დათბობა? (წაიკითხეთ ილუსტრაციებით)
ნიკოლაი სლადკოვი
ვისი დათბობა?
მე დავინახე ორმოცდამეერთე გალღობილი ნაჭერი - მუქი ლაქა თეთრ თოვლზე.
Ჩემი! - დაიყვირა. - ჩემო დათბობა, რაკი პირველად ვნახე!
გალღობილ ლაქაზე თესლებია, ობობა გროვდება, გვერდით წევს ლიმონის პეპელა - თბება. კაჭკაჭას თვალები გაექცა, წვერი უკვე ღია ჰქონდა, მაგრამ არსაიდან - რუკი.
გამარჯობა, გაიზარდე, უკვე ჩამოვიდა! ზამთარში ის დადიოდა ყვავის ნაგვის ნაგავსაყრელებში, ახლა კი ჩემს გალღობილ ნაკვეთზე! მახინჯი!
რატომ არის ის შენი? - ჭიკჭიკებდა კაჭკაჭი. - ჯერ მე ვნახე!
დაინახეთ, - იღრიალა როკმა, - და მთელი ზამთარი მასზე ვოცნებობდი. ათასი მილით მისკენ მეჩქარება! მისი გულისთვის თბილი ქვეყნებიდატოვა. მის გარეშე მე აქ არ ვიქნებოდი. სადაც გალღობილი ნაკვთებია, იქ ვართ ჩვენ, ყანწები. ჩემი დათბობა!
აქ რას ღრიალებს! - დაიღრიალა კაჭკაჭი. - მთელი ზამთარი სამხრეთში თბებოდა, თბებოდა, რაც უნდოდა, ჭამდა და სვამდა და დაბრუნდა - ურიგებოდ გალღლებული ნაჭერი მიეცი! მე კი მთელი ზამთარი გავიყინე, ნაგვის გროვიდან ნაგავსაყრელზე გავვარდი, წყლის ნაცვლად თოვლი გადავყლაპე და ახლა, ცოტა ცოცხალი, სუსტი, ბოლოს გალღობილი ნაჭერი მოვძებნე და ის წაიღეს. შენ, რუკ, მხოლოდ გარეგნულად ხარ ბნელი, მაგრამ შენს გონებაზე ხარ. გაისროლეთ გალღობილი ლაქიდან, სანამ ის თავის გვირგვინს არ დააჭერს!
ლარკი ხმაურზე აფრინდა, მიმოიხედა, მოისმინა და ჭიკჭიკებდა:
გაზაფხული, მზე, ცა მოწმენდილია და თქვენ ჩხუბობთ. და სად - ჩემს დათბობაზე! ნუ დაჩრდილავთ მასთან შეხვედრის სიხარულს. სიმღერები მინდა!
კაჭკაჭი და რუკი მხოლოდ ფრთებს აფრიალებდნენ.
რატომ არის ის შენი? ეს ჩვენი დათბობაა, ჩვენ ვიპოვეთ. კაჭკაჭი მას მთელი ზამთარი ელოდა, მთელი თვალით უყურებდა.
და იქნებ ისე მეჩქარებოდა სამხრეთიდან მისკენ, რომ გზაში ფრთები კინაღამ გავშალე.
და მე მასზე დავიბადე! ღრიალებდა ლარნაკი. - თუ მოძებნე, ნაჭუჭებსაც იპოვი იმ კვერცხიდან, საიდანაც მე გამოვჩეჩე! მახსოვს, ადრე იყო, ზამთარში უცხო მიწაზე, მშობლიური ბუდე - და სიმღერის უხალისობა. ახლა კი სიმღერა მოწყვეტილია წვერიდან - ენაც კი კანკალებს.
ლარკი აფრინდა მუწუკზე, დახუჭა თვალები, კისერი აუკანკალდა - და სიმღერა გაზაფხულის ნაკადულივით მოედინებოდა: რეკავდა, ღრიალებდა, დრტვინავდა. კაჭკაჭა და რუკმა ნისკარტი გაშალეს - უსმენდნენ. ასე არასოდეს იმღერებენ, ყელი არ უსწორდებათ, მხოლოდ ჭიკჭიკი და ღრიალი შეუძლიათ.
ისინი ალბათ დიდხანს მოუსმენდნენ, გაზაფხულის მზეზე დაღლილნი, მაგრამ უცებ დედამიწა ფეხქვეშ აკანკალდა, ტუბერკულოზივით ადიდებულმა და დაიმსხვრა.
და მოლმა გამოიხედა - ამოისუნთქა.
მაშინვე მოხვდით დათბობის ხვრელში? ასეა: დედამიწა რბილია, თბილია, თოვლი არ არის. და სუნი აქვს... ფუ! გაზაფხულის სუნი ასდის თუ რა? გაზაფხული, ჩაა, ზევით ხარ?
გაზაფხული, გაზაფხული, თხრი! - გაწბილებულმა შესძახა კაჭკაჭამ.
იცოდა სად წასულიყო! გრაჩმა საეჭვოდ იღრიალა. თუნდაც ბრმა ხარ...
რატომ გჭირდებათ ჩვენი დათბობა? აკოცა ცილარკმა.
მოლმა ყნოსა როკზე, კაჭკაჭაზე, ლარნაკზე - ცუდად ხედავს თვალით! ჩაიცინა და თქვა:
შენგან არაფერი მჭირდება. და მე არ მჭირდება შენი დათბობა. აი, მიწას ნახვრეტიდან გამოვაძრობ და უკან. იმიტომ რომ ვგრძნობ: შენთვის ცუდია. ჩხუბი, თითქმის ჩხუბი. უფრო მეტიც, ის არის მსუბუქი, მშრალი და ჰაერი სუფთა. არა ისე, როგორც ჩემს დუნდულში: ბნელი, ნესტიანი, ჭუჭყიანი. მადლი! აქ მაინც გაზაფხული გაქვს...
Როგორ შეგიძლია შენ ამის თქმა? - შეშინდა ლარკი. -იცი, ექსკავატორო, რა არის გაზაფხული!
არ ვიცი და არც მინდა ვიცოდე! მოლმა ჩაიბურტყუნა. - არავითარი წყარო არ მჭირდება, მიწისქვეშა მაქვს მთელი წლის განმავლობაშითანაბრად.
გაზაფხულზე გალღობილი ლაქები ჩნდება, - მეოცნებე თქვეს კაჭკაჭი, ლარკი და რუკი.
და სკანდალები იწყება გალღვილ ლაქებზე, - ისევ აკოცა მოლმა. - და რისთვის? დათბობა, როგორც დათბობა.
არ თქვა! სოროკა წამოხტა. - და თესლები? და ხოჭოები? ყლორტები მწვანეა? მთელი ზამთარი ვიტამინების გარეშე.
დაჯექი, იარე, გაჭიმე! გრაჩმა ყეფა. - ცხვირი თბილი დედამიწაჩხუბი!
და კარგია გალღობილ ლაქებზე სიმღერა! - აფრინდა ციცარი. - რამდენი გალღობილი ნაჭერი მინდორში - ამდენი ლარნაკი. და ყველა მღერის! გაზაფხულზე დათბობას არაფერი სჯობს.
მშვენიერი და შემაშფოთებელი ისტორიები ტყის ცხოველებზე მშვენიერი, ფერადი ილუსტრაციებით. ამ წიგნის გმირებთან, მხიარულ და კეთილ ცხოველებთან ერთად, ბავშვი საოცარ მოგზაურობაში გაემგზავრება ზღაპრის ჯადოსნურ სამყაროში.
ვისი დათბობა?
მე დავინახე ორმოცდამეერთე გალღობილი ნაჭერი - მუქი ლაქა თეთრ თოვლზე.
- Ჩემი! – დაიყვირა. - ჩემო დათბობა, რაკი პირველად ვნახე!
გალღობილ ლაქაზე თესლებია, ობობა გროვდება, გვერდით წევს ლიმონის პეპელა - თბება. კაჭკაჭას თვალები გაექცა, წვერი უკვე ღია ჰქონდა, მაგრამ არსაიდან - რუკი.
"ჰეი, გაიზარდე, მე უკვე მოვედი!" ზამთარში ის დადიოდა ყვავის ნაგვის ნაგავსაყრელებში, ახლა კი ჩემს გალღობილ ნაკვეთზე! მახინჯი!
-რატომ არის შენი? - ჭიკჭიკებდა კაჭკაჭი. - ჯერ მე ვნახე!
- შენ ნახე, - დაიყვირა რუკმა, - და მე მასზე მთელი ზამთარი ვოცნებობდი. ათასი მილით მისკენ მეჩქარება! მისი გულისთვის მან დატოვა თბილი ქვეყნები. მის გარეშე მე აქ არ ვიქნებოდი. სადაც გალღობილი ნაკვთებია, იქ ვართ ჩვენ, ყანწები. ჩემი დათბობა!
-აქ რას ღრიალებს! - დაიღრიალა კაჭკაჭი. - მთელი ზამთარი სამხრეთში თბებოდა, თბებოდა, რაც უნდოდა, ჭამდა და სვამდა და დაბრუნდა - ურიგებოდ გალღლებული ნაჭერი მიეცი! მე კი მთელი ზამთარი გავიყინე, ნაგვის გროვიდან ნაგავსაყრელზე გავვარდი, წყლის ნაცვლად თოვლი გადავყლაპე და ახლა, ცოტა ცოცხალი, სუსტი, ბოლოს გალღობილი ნაჭერი მოვძებნე და ის წაიღეს. შენ, რუკ, მხოლოდ გარეგნულად ხარ ბნელი, მაგრამ შენს გონებაზე ხარ. გაისროლეთ გალღობილი ლაქიდან, სანამ ის თავის გვირგვინს არ დააჭერს!
ლარკი ხმაურზე აფრინდა, მიმოიხედა, მოისმინა და ჭიკჭიკებდა:
- გაზაფხული, მზე, ცა მოწმენდილია და შენ ჩხუბობ. და სად - ჩემს დათბობაზე! ნუ დაჩრდილავთ მასთან შეხვედრის სიხარულს. სიმღერები მინდა!
კაჭკაჭი და რუკი მხოლოდ ფრთებს აფრიალებდნენ.
რატომ არის ის შენი? ეს ჩვენი დათბობაა, ჩვენ ვიპოვეთ. კაჭკაჭი მას მთელი ზამთარი ელოდა, მთელი თვალით უყურებდა.
და იქნებ ისე მეჩქარებოდა სამხრეთიდან მისკენ, რომ გზაში ფრთები კინაღამ გავშალე.
- და მე მასზე დავიბადე! ღრიალებდა ლარნაკი. - თუ დააკვირდებით, ნაჭუჭებსაც იპოვით იმ კვერცხიდან, საიდანაც გამოვედი! მახსოვს, ადრე იყო, ზამთარში უცხო მიწაზე, მშობლიური ბუდე - და სიმღერის უხალისობა. ახლა კი სიმღერა მოწყვეტილია წვერიდან - ენაც კი კანკალებს.
ცილარკი აფრინდა მუწუკზე, თვალები დახუჭა, კისერი აუკანკალდა - და სიმღერა გაზაფხულის ნაკადულივით მოედინებოდა: რეკავდა, ღრიალებდა, დრტვინავდა. კაჭკაჭა და რუკმა ნისკარტი გაშალეს - უსმენდნენ. ასე არასოდეს იმღერებენ, ყელი არ უსწორდებათ, მხოლოდ ჭიკჭიკი და ღრიალი შეუძლიათ.
ისინი ალბათ დიდხანს მოუსმენდნენ, გაზაფხულის მზეზე დაღლილნი, მაგრამ უცებ დედამიწა ფეხქვეშ აკანკალდა, ტუბერკულოზივით ადიდებულმა და დაიმსხვრა.
და მოლმა გამოიხედა - ამოისუნთქა.
- დათბობის ხვრელს მაშინვე დაარტყი? ასეა: დედამიწა რბილია, თბილია, თოვლი არ არის. და სუნი აქვს... ფუ! გაზაფხულის სუნი ასდის თუ რა? გაზაფხული, ჩაა, ზევით ხარ?
- გაზაფხული, გაზაფხული, თხრი! - მწარედ შესძახა კაჭკაჭამ.
- ვიცოდი, სად გთხოვო! გრაჩმა საეჭვოდ იღრიალა. თუნდაც ბრმა ხარ...
- რატომ გჭირდება ჩვენი გალღობილი ნაყენი? ცახცახებდა ციყვი.
მოლმა ყნოსა როკზე, კაჭკაჭაზე, ლარნაკზე - თვალით ცუდად ხედავს! ჩაიცინა და თქვა:
„შენგან არაფერი მჭირდება. და მე არ მჭირდება შენი დათბობა. აი, მიწას ნახვრეტიდან გამოვაძრობ და უკან. იმიტომ რომ ვგრძნობ: შენთვის ცუდია. ჩხუბი, თითქმის ჩხუბი. უფრო მეტიც, ის არის მსუბუქი, მშრალი და ჰაერი სუფთა. არა ისე, როგორც ჩემს დუნდულში: ბნელი, ნესტიანი, ჭუჭყიანი. მადლი! აქ მაინც გაზაფხული გაქვს...
- Როგორ შეგიძლია შენ ამის თქმა? ცილარკი შეშინებული იყო. "იცი, ექსკავატორო, რა არის გაზაფხული!"
არ ვიცი და არც მინდა ვიცოდე! მოლმა ჩაიბურტყუნა. - გაზაფხული არ მჭირდება, მთელი წელი იგივე ანდერგრაუნდი მაქვს.
- გაზაფხულზე გალღობილი ლაქები ჩნდება, - მეოცნებე თქვა კაჭყანამ, ლარკმა და რუკმა.
"და სკანდალები იწყება დათბობის ლაქებზე", - ისევ ღრიალებდა მოლმა. – და რისთვის? დათბობა, როგორც დათბობა.
- არ მითხრა! კაჭკაჭი წამოხტა. - და თესლები? და ხოჭოები? ყლორტები მწვანეა? მთელი ზამთარი ვიტამინების გარეშე.
- დაჯექი, იარე, გაიჭიმე! იღრიალა გრაჩმა. - ცხვირით თხრიან თბილ მიწაში!
- და კარგია გალღობილი ლაქებზე სიმღერა! იყვირა ცილარკმა. - რამდენი გალღობილი ნაჭერი მინდორში - ამდენი ლარნაკი. და ყველა მღერის! გაზაფხულზე დათბობას არაფერი სჯობს.
- მაშინ რატომ ჩხუბობთ? მოლი ვერ მიხვდა. - ლარნაკს სიმღერა უნდა - იმღეროს. როკს უნდა ლაშქრობა - დაე, იაროს.
- მართალია! თქვა სოროკამ. - და სანამ მე ვარ დაკავებული თესლებით და ხოჭოებით ...
აქ ისევ დაიწყო ყვირილი და ჩხუბი.
და სანამ ისინი ყვიროდნენ და ჩხუბობდნენ, მინდორში ახალი გალღობილი ლაქები გამოჩნდა. გაზაფხულის შესახვედრად მათზე მიმოფანტული ჩიტები. იმღერე სიმღერები, ამოთხარე თბილ მიწაზე, მოკალი ჭია.
-ჩემი დროა მეც! თქვა მოლმა. და ის ჩავარდა ისეთ ადგილას, სადაც არ არის გაზაფხული, არ არის გაყინული ნადები, არ არის მზე და მთვარე, არ არის ქარი და წვიმა. და სადაც კი არავისთან კამათი. სადაც ყოველთვის ბნელი და მშვიდია.
ფრინველებმა და ცხოველებმა მძიმე ზამთარი განიცადეს. რაც არ უნდა დღე - ქარბუქი, რაც არ უნდა ღამე - ყინვა. ზამთარს დასასრული არ აქვს. დათვს ბუნაგში ჩაეძინა. დამავიწყდა, ალბათ, რომ მისი მეორე მხარეს გადახვევის დროა.
არის ტყის ნიშანი: როგორც დათვი გადაბრუნდება მეორე მხარეს, ისე მზე გადაიქცევა ზაფხულისკენ.
ფრინველებისა და ცხოველების მოთმინება ადიდებულია. გაუგზავნე დათვი გასაღვიძებლად:
- ჰეი, დათუნია, დროა! ზამთარი ყველასთვის დასრულდა! მზე გვენატრებოდა. გადახვევა, გადახვევა, წყლულები, მგონი?
დათვი პასუხად არ გუგუნებს: არ მოძრაობს, არ ირევა. იცოდე ხვრინვა.
-აუ, თავში ცემა! – წამოიძახა კოდალამ. - მგონი მაშინვე გადაიძვრება!
- არა, არა, - დაიყვირა ელკმა, - თქვენ უნდა იყოთ მის მიმართ პატივისცემით და პატივისცემით. ჰეი, მიხაილო პოტაპიჩ! მოგვისმინეთ, ცრემლმორეული ვეკითხებით და ვევედრებით: გადაბრუნდით, ნელა მაინც, მეორე მხარეს! ცხოვრება არ არის ლამაზი. ჩვენ, მგლები, ვდგავართ ვერხვის ტყეში, როგორც ძროხები სადგომში: თქვენ არ შეგიძლიათ გვერდზე გადადგათ ნაბიჯი. თოვლი ღრმად არის ტყეში! უბედურება, თუ მგლები ჩვენს შესახებ ყნოსავენ.
დათვმა ყური ამოძრავა, კბილებში წუწუნებს:
- და მე რა მაინტერესებს შენ, ულვა! ღრმა თოვლი კარგია ჩემთვის: თბილია და მშვიდად მეძინება.
აქ თეთრი პარტრიჯი ტიროდა:
- არ გრცხვენია დათვი? ყველა კენკრა, ყველა ბუჩქი კვირტით დაფარული იყო თოვლით - რას გვიბრძანებთ, რომ აკოცოთ? აბა, რატომ უნდა გადახვიდე მეორე მხარეს, ზამთარი ჩქარა? ჰოპ - და დაასრულე!
და დათვი მისია:
- სასაცილოც კი! შენ დაიღალე ზამთრით, მე კი გვერდიდან გვერდზე ვტრიალდები! აბა, რა მაინტერესებს თირკმელები და კენკრა? კანქვეშ ცხიმის მარაგი მაქვს.
ციყვმა გაუძლო, გაუძლო - ვერ გაუძლო:
- ოჰ, შე შავკანიანი ლეიბი, ძალიან ეზარება გადახვევა, ხედავ! შენ კი ტოტებზე ნაყინით გადახტებოდი, თათებს სისხლამდე ტყავი გასცქეროდი, როგორც მე!.. გადატრიალდი, დივან კარტოტო, სამამდე ვითვლი: ერთი, ორი, სამი!
- ოთხი ხუთი ექვსი! დათვი იცინის. - ამან შემაშინა! და კარგად - შოო ოცედოვა! თქვენ ხელს უშლით ძილს.
ცხოველებმა კუდები ჩაყარეს, ჩიტებმა ცხვირი ჩამოიკიდეს - დაიწყეს დაშლა. შემდეგ კი თოვლიდან თაგვი უცებ გადმოიხარა და როგორ დაიღრიალა:
- ასეთი დიდი, მაგრამ შეშინებული? ნუთუ მართლა აუცილებელია მასთან, მოკლეთმიანთან ასე საუბარი? არც კარგი და არც ცუდი, არ ესმის. ეს აუცილებელია მასთან ჩვენი გზით, თაგვის გზით. შენ მეკითხები - მყისვე გადავატრიალებ!
დათვი ხარ? ცხოველებმა ამოისუნთქეს.
- ერთი მარცხენა თათით! თაგვი ამაყობს.
თაგვი ბუნაგში შევარდა - მოდი, დათვს დავაკუნტოთ.
ეშვება მასზე, ნაკაწრები კლანჭებით, კბილებით კბენს. დათვი აკანკალდა, გოჭივით იკივლა, ფეხები დაარტყა.
-აუ არ შემიძლია! - ყვირის. -აუ, გადავიხვევ, უბრალოდ ნუ ტიკტიკი! ოჰ-ჰო-ჰო-ჰო! ა-ჰა-ჰა-ჰა!
ბუნაგიდან ორთქლი კი ბუხრის კვამლს ჰგავს.
თაგვი გადმოიხარა და აკოცა:
-პატარავით გადაბრუნდა! დიდი ხნის წინ მეტყოდა.
ისე, როცა დათვი მეორე მხარეს გადაბრუნდა, მზე მაშინვე ზაფხულს მიუბრუნდა. ყოველდღე - მზე უფრო მაღალია, ყოველდღე - გაზაფხული უფრო ახლოს არის. ყოველდღე - უფრო ნათელი, უფრო მხიარული ტყეში!
ტყე შრიალებს
ქორჭილა და ბურბოტი
ოდები ყინულის ქვეშ! ყველა თევზს ეძინება - შენ მარტო ხარ, ბურბოტ, მხიარული და მხიარული. რა გჭირს, ჰა?
- და ის, რომ ყველა თევზისთვის ზამთარში - ზამთარი, მაგრამ ჩემთვის, ბურბოტი, ზამთარში - ზაფხულში! შენ, ქორჭილა, ძილი და ჩვენ, ბურბოტები, ქორწილს ვთამაშობთ, ხიზილალას ხმლით, იხარეთ, გაერთეთ!
- მობრძანდით, ქორჭილა ძმებო, ქორწილში ბურბოტში! ძილს დავფანტავთ, გავერთობით, ბურბო ხიზილალას დავაკბენთ...
წავი და რავენი
- მითხარი, ყორანი, გონიერი ჩიტი, რატომ ანთებენ ტყეში ცეცხლს?
- არ ველოდი, ოტერ, შენგან ასეთ კითხვას. ნაკადულში დასველდნენ, გაიყინნენ, ცეცხლი დაანთეს. ისინი ცეცხლთან თბებიან.
- უცნაურია... მაგრამ ზამთარში ყოველთვის წყალში ვზივარ. წყალში არასდროს არის ყინვა!
კურდღელი და ვოლე
- ყინვა და ქარბუქი, თოვლი და სიცივე. თუ გსურთ მწვანე ბალახის სუნი იგრძნოთ, წვნიან ფოთლებს აწექით, გაუძლეთ გაზაფხულამდე. და კიდევ სად არის ეს გაზაფხული - მთების მიღმა და ზღვების მიღმა ...
- ზღვების იქით კი არა, კურდღელი, გაზაფხული, არც ისე შორს, არამედ შენს ფეხქვეშ! ამოთხარე თოვლი მიწამდე - არის მწვანე ლინგონბერი, მანჟეტი, მარწყვი და დენდელიონი. და ისუნთქე და ჭამე.
მაჩვი და დათვი
- რა დათვი, კიდევ გძინავს?
- მეძინება, მაჩვი, მეძინება. ასე რომ, ძმაო, ავჩქარდი - მეხუთე თვე გაღვიძების გარეშე. ყველა მხარე იწვა!
- ან იქნებ, დათუნია, დროა ავდგეთ?
- დრო არ არის. კიდევ დაიძინე.
- და შენთან ერთად გაზაფხულს არ დავიძინებთ აჩქარებიდან?
-ნუ გეშინია! ის, ძმაო, გაგაღვიძებს.
- და რა არის ის - დაგვაკაკუნებს, სიმღერას იმღერებს, ან იქნებ ქუსლებზე დაგვაკაკუნებს? მე, მიშა, შიში მძიმეა ამაღლებაზე!
- უი! წამოხტები! ის, ბორია, მოგცემთ ვედრო წყალს გვერდების ქვეშ - ვფიქრობ, თქვენ არ დაწექით! დაიძინე მშრალად.
კაჭკაჭი და დიპერი
- ოჰ-ო-ო, ოლიაპკა, ჭიაყელაში ბანაობა მოიფიქრე?!
და ბანაობა და ჩაყვინთვის!
-გაიყინები?
- ჩემი კალამი თბილია!
- დასველდები?
- წყალგაუმტარი ბუმბული მაქვს!
-დაიხრჩობ?
- Მე შემიძლია ცურვა!
- ა … ა … ცურვის შემდეგ გშია?
- აია, ამისთვის ვყვინთავ, წყლის ბაგესთან კბენა!
ზამთრის ვალები
ბეღურა ჭიკჭიკებდა ნაყარზე - და ხტება! და ყვირილი თავისი საზიზღარი ხმით იკივლება:
- რა, ბეღურა, გაიხარა, რატომ ჭიკჭიკებდა?
"ფრთები ქავილს, ყვავი, ცხვირი ქავილი", პასუხობს ბეღურა. - ნადირობის ბრძოლის გატაცება! და აქ ნუ ყიყინები, საგაზაფხულო განწყობა არ გამიფუჭო!
- გავაფუჭებ! - არ ჩამორჩება ყორანი. როგორ დავსვა კითხვა!
- შეშინებული!
-და შეგაშინებ. ზამთარში ნაგავში ნამსხვრევები დაყარეთ?
- აკოცა.
- ბეღელში მარცვლეული დაკრიფეთ?
- აირჩია.
- სკოლასთან ახლოს ჩიტების კაფეტერიაში ისადილეთ?
გმადლობთ ბიჭებო, რომ მაჭამეთ.
- Ის არის! - ყვირის ყვირილი. "რას ფიქრობ ამ ყველაფრის გადახდაზე?" შენი ჭიკჭიკებით?
- მარტო მე ვიყენებდი? ბეღურა დაიბნა. - და ტიტა იქ იყო, კოდალა, კაჭკაჭი და ჯადოქარი. შენ კი, ყვავი, იყავი...
- სხვებს ნუ აბნევთ! - ყვავის ხიხინი. - შენ თვითონ პასუხობ. ნასესხები - დააბრუნე! როგორც ყველა წესიერი ფრინველი აკეთებს.
- წესიერი, შეიძლება, - გაბრაზდა ბეღურა. "მაგრამ შენ აკეთებ ამას, ყორნა?"
- ჯერ მე ვიტირე! გესმის მინდორში ტრაქტორის ხვნა? და მის შემდეგ ვირჩევ ყველა სახის ფესვის ხოჭოებს და ფესვის მღრღნელებს ბეწვიდან. და კაჭკაჭი და ჯადოქარი მეხმარება. და გვიყურებენ, სხვა ჩიტები ცდილობენ.
”თქვენ არც სხვების გარანტიას იძლევით!” - ბეღურა ისვენებს. - შეიძლება სხვებს დაავიწყდეთ ფიქრი.
მაგრამ ყვავი არ ნებდება:
- შენ კი გაფრინდი და შეამოწმე!
ბეღურა გაფრინდა შესამოწმებლად. ის ბაღში გაფრინდა - იქ ტიტი ცხოვრობს ახალ ბუდეში.
- გილოცავთ ახალ სახლს! ბეღურა ამბობს. -სიხარულისთვის მგონი ვალები დამავიწყდა!
- არ დაგავიწყდეს, ბეღურა, რომ ხარ! - პასუხობს სინიკა. - ზამთარში ბიჭებმა უგემრიელესი ქონი მიმასპინძლეს, შემოდგომაზე კი ტკბილი ვაშლით. მე ვიცავ ბაღს თითებისა და ფოთლის ჭიებისგან.
- რა საჭიროებისთვის, ბეღურა, ტყეში გაფრინდი ჩემთან?
”დიახ, ისინი ჩემგან გადახდას ითხოვენ”, - ჭიკჭიკებს ბეღურა. - და შენ, კოდალა, როგორ იხდი? ა?
"ძალიან ბევრს ვცდილობ", პასუხობს კოდალა. - ტყეს ვიცავ ჭიების და ქერქის ხოჭოებისგან. მე მათ ვებრძოლები კუჭის დაზოგვის გარეშე! მსუქანიც კი...
"შეხედე შენ," ფიქრობდა ბეღურა. - Ვიფიქრე...
ბეღურა ნაგავსაყრელთან დაბრუნდა და ყვავას უთხრა:
- შენი, ჰაგ, სიმართლე! ყველა ზამთრის ვალები იმუშავებს. სხვებზე უარესი ვარ? როგორ დავიწყო ჩემი წიწილების კვება კოღოებით, ცხენებითა და ბუზებით! რომ სისხლისმსმელებმა ეს ბიჭები არ დაკბინონ! ვალებს დავიბრუნებ!
ასე თქვა და მოდი, ავხტით და ისევ ჭიკჭიკზე ვიწუწუნოთ. სანამ თავისუფალი დროა. სანამ ბეღურები ბუდეში იჩეკებიან.
თავაზიანი ჯეკი
მათ შორის ბევრი მყავს გარეული ფრინველებინაცნობები. მე ვიცნობ ერთ ბეღურას. ის სულ თეთრია - ალბინოსი. თქვენ მაშინვე შეგიძლიათ განასხვავოთ იგი ბეღურების ფარაში: ყველა ნაცრისფერია, მაგრამ ის თეთრია.
ორმოცი ვიცი. ამას გამოვარჩევ თავხედობით. ზამთარში საჭმელს ფანჯრიდან რომ ეკიდა, მაშინვე შემოფრინდებოდა და ყველაფერს აფუჭებდა.
მაგრამ ერთი ჯაყელი შევამჩნიე მისი ზრდილობის გამო.
ქარბუქი იყო.
ადრე გაზაფხულზე არის სპეციალური ქარბუქი - მზის. ჰაერში თოვლის გრიგალები ტრიალებს, ყველაფერი ანათებს და ჩქარობს! ქვის სახლები კლდეებს ჰგავს. ზევით ქარბუქია, სახურავებიდან, როგორც მთებიდან, თოვლიანი ჩანჩქერები მოედინება. ქარის ყინულები იზრდება სხვადასხვა მხარეებიროგორც თოვლის ბაბუის შავკანიანი წვერი.
და ჭერის ზემოთ, სახურავის ქვეშ არის განცალკევებული ადგილი. იქ კედლიდან ორი აგური ჩამოვარდა. ამ არდადეგებში ჩემი ჯაყელი დასახლდა. სულ შავი, მხოლოდ კისერზე არის ნაცრისფერი საყელო. ჯაყელი მზეზე აკოცა და რაღაც წვრილმანსაც კი აკოცა. კუბი!
მე რომ ის ჯაყელი ვიყო, აქაურობას არავის დავთმობდი!
და უცებ ვხედავ: კიდევ ერთი მიფრინავს ჩემს დიდ ყბაზე, უფრო პატარა და მუქი ფერის. ხტუნვა-ხტომა რაფაზე. კუდი აიქნიე! ის ჩემს ჯაყოს მოპირდაპირედ იჯდა და უყურებდა. ქარი აფრიალებს მას - ისე ახვევს ბუმბულებს, ისე აჭედავს თეთრი ღეროებით!
ჩემმა ჯაყბამ მისი წვერის ნაჭერი დაიჭირა - და გავიდა ღობედან რაფაზე! გზა დავუთმე უცხოს თბილ ადგილს!
და სხვისი ჯაყუა ჩემს წვერას ართმევს - და მის თბილ ადგილას. მან სხვისი ნაჭერი თათით დააჭირა - ის წიხლებით. აი უსირცხვილო!
ჩემი ჟაკი ქუჩებზე - თოვლის ქვეშ, ქარში, საკვების გარეშე. თოვლი ჭრის მას, ქარი ბუმბულებს ახვევს. და ის, სულელი, იტანჯება! არ გამოაგდებს პატარას.
”ალბათ,” ვფიქრობ, ”სხვისი ჯაყო ძალიან ძველია, ამიტომ ისინი მის ადგილს უთმობენ. ან იქნებ ეს ცნობილი და პატივსაცემი ჯაყოა? ან იქნებ ის არის პატარა, მაგრამ დისტანციური - მებრძოლი. მაშინ ვერაფერი გავიგე...
ახლახან კი ვხედავ: ორივე ჯაყუა - ჩემიც და სხვისიც - გვერდიგვერდ სხედან ძველ საკვამურზე და ორივეს ყლორტები აქვს ჩასმული.
ჰეი, ერთად ავაშენოთ ბუდე! აქ ყველა გაიგებს.
და პატარა ჯაყო სულაც არ არის მოხუცი და არც მებრძოლი. დიახ, და ის ახლა უცხო არ არის.
და ჩემი მეგობარი დიდი ჯაყუა სულაც არ არის ჯაყუა, არამედ ქალიშვილი!
მაგრამ მაინც ჩემი მეგობარი გალი ძალიან თავაზიანია. ამას პირველად ვხედავ.
შავი როჭო ნოტები
შავი როჭო ჯერ არ მღერის ტყეებში. მაინც მხოლოდ შენიშვნებს წერ. ასე წერენ მუსიკას. ერთი არყიდან თეთრ მდელოზე მიფრინავს, მამალივით იფეთქებს კისერს. და თოვლში ფეხები გახეხეთ, გახეხეთ. ნახევრად მოხრილ ფრთებს ათრევს, ფრთებს თოვლს უკრავს – მუსიკალურ ხაზებს ხაზავს.
მეორე შავი როჭო გაფრინდება და გაჰყვება პირველს თოვლში, როგორც კი დაწყდება! ასე რომ, თქვენი ფეხებით მიუთითეთ მუსიკალურ ხაზებზე და დაალაგეთ: "დო-რე-მი-ფა-სოლ-ლა-სი!"
პირველი სასწრაფოდ შევიდა კამათში: არ ჩაერიოთ, ამბობენ, შედგენაში! ჩუფირკნეტზე მეორე დიახ მის უკან მის ხაზებზე: "სი-ლა-სოლ-ფა-მი-რე-დო!"
გაიქცევა, თავი მაღლა ასწია, დაფიქრდება. დრტვინავს, დრტვინავს, ტრიალდება წინ და უკან და თათებით იწერს თავის დრტვინვას თავის ხაზებზე. მეხსიერებისთვის.
გართობა! დადიან, დარბიან - თოვლს ფრთებით აწყობენ მუსიკალურ ხაზებზე. ისინი წუწუნებენ, ღრიალებენ, აწყობენ. ისინი ქმნიან თავიანთ საგაზაფხულო სიმღერებს და იწერენ თოვლში ფეხებითა და ფრთებით.
მაგრამ მალე როჭო დაასრულებს სიმღერების შედგენას - ისინი დაიწყებენ სწავლას. შემდეგ ისინი დაფრინდებიან მაღალ არყის ხეებამდე - ზემოდან, ნათლად ჩანს ნოტები! - და იმღერებენ. ყველა ერთნაირად იმღერებს, ყველას ერთი და იგივე ნოტები აქვს: ღარები და ჯვრები, ჯვრები და ღარები.
ყველაფერს სწავლობენ და თოვლის დნებამდე სწავლობენ. და ჩამოვა - არ აქვს მნიშვნელობა: მეხსიერებიდან მღერიან. დღისით მღერიან, საღამოს მღერიან, მაგრამ განსაკუთრებით დილით.
ისინი კარგად მღერიან, როგორც ნოტები!
ვისი დათბობა?
მე დავინახე ორმოცდამეერთე გალღობილი ნაჭერი - მუქი ლაქა თეთრ თოვლზე.
- Ჩემი! – დაიყვირა. - ჩემო დათბობა, რაკი პირველად ვნახე!
გალღობილ ლაქაზე თესლებია, ობობა გროვდება, გვერდით წევს ლიმონის პეპელა - თბება. კაჭკაჭას თვალები გაექცა, წვერი უკვე ღია ჰქონდა, მაგრამ არსაიდან - რუკი.
"ჰეი, გაიზარდე, მე უკვე მოვედი!" ზამთარში ის დადიოდა ყვავის ნაგვის ნაგავსაყრელებში, ახლა კი ჩემს გალღობილ ნაკვეთზე! მახინჯი!
-რატომ არის შენი? - ჭიკჭიკებდა კაჭკაჭი. - ჯერ მე ვნახე!
- შენ ნახე, - დაიყვირა რუკმა, - და მე მასზე მთელი ზამთარი ვოცნებობდი. ათასი მილით მისკენ მეჩქარება! მისი გულისთვის მან დატოვა თბილი ქვეყნები. მის გარეშე მე აქ არ ვიქნებოდი. სადაც გალღობილი ნაკვთებია, იქ ვართ ჩვენ, ყანწები. ჩემი დათბობა!
-აქ რას ღრიალებს! - დაიღრიალა კაჭკაჭი. - მთელი ზამთარი სამხრეთში თბებოდა, თბებოდა, რაც უნდოდა, ჭამდა და სვამდა და დაბრუნდა - ურიგებოდ გალღლებული ნაჭერი მიეცი! მე კი მთელი ზამთარი გავიყინე, ნაგვის გროვიდან ნაგავსაყრელზე გავვარდი, წყლის ნაცვლად თოვლი გადავყლაპე და ახლა, ცოტა ცოცხალი, სუსტი, ბოლოს გალღობილი ნაჭერი მოვძებნე და ის წაიღეს. შენ, რუკ, მხოლოდ გარეგნულად ხარ ბნელი, მაგრამ შენს გონებაზე ხარ. გაისროლეთ გალღობილი ლაქიდან, სანამ ის თავის გვირგვინს არ დააჭერს!
ლარკი ხმაურზე აფრინდა, მიმოიხედა, მოისმინა და ჭიკჭიკებდა:
- გაზაფხული, მზე, ცა მოწმენდილია და შენ ჩხუბობ. და სად - ჩემს დათბობაზე! ნუ დაჩრდილავთ მასთან შეხვედრის სიხარულს. სიმღერები მინდა!
კაჭკაჭი და რუკი მხოლოდ ფრთებს აფრიალებდნენ.
რატომ არის ის შენი? ეს ჩვენი დათბობაა, ჩვენ ვიპოვეთ. კაჭკაჭი მას მთელი ზამთარი ელოდა, მთელი თვალით უყურებდა.
და იქნებ ისე მეჩქარებოდა სამხრეთიდან მისკენ, რომ გზაში ფრთები კინაღამ გავშალე.
- და მე მასზე დავიბადე! ღრიალებდა ლარნაკი. - თუ დააკვირდებით, ნაჭუჭებსაც იპოვით იმ კვერცხიდან, საიდანაც გამოვედი! მახსოვს, ადრე იყო, ზამთარში უცხო მიწაზე, მშობლიური ბუდე - და სიმღერის უხალისობა. ახლა კი სიმღერა მოწყვეტილია წვერიდან - ენაც კი კანკალებს.
ცილარკი აფრინდა მუწუკზე, თვალები დახუჭა, კისერი აუკანკალდა - და სიმღერა გაზაფხულის ნაკადულივით მოედინებოდა: რეკავდა, ღრიალებდა, დრტვინავდა. კაჭკაჭა და რუკმა ნისკარტი გაშალეს - უსმენდნენ. ასე არასოდეს იმღერებენ, ყელი არ უსწორდებათ, მხოლოდ ჭიკჭიკი და ღრიალი შეუძლიათ.
ისინი ალბათ დიდხანს მოუსმენდნენ, გაზაფხულის მზეზე დაღლილნი, მაგრამ უცებ დედამიწა ფეხქვეშ აკანკალდა, ტუბერკულოზივით ადიდებულმა და დაიმსხვრა.
და მოლმა გამოიხედა - ამოისუნთქა.
- დათბობის ხვრელს მაშინვე დაარტყი? ასეა: დედამიწა რბილია, თბილია, თოვლი არ არის. და სუნი აქვს... ფუ! გაზაფხულის სუნი ასდის თუ რა? გაზაფხული, ჩაა, ზევით ხარ?
- გაზაფხული, გაზაფხული, თხრი! - მწარედ შესძახა კაჭკაჭამ.
- ვიცოდი, სად გთხოვო! გრაჩმა საეჭვოდ იღრიალა. თუნდაც ბრმა ხარ...
- რატომ გჭირდება ჩვენი გალღობილი ნაყენი? ცახცახებდა ციყვი.
მოლმა ყნოსა როკზე, კაჭკაჭაზე, ლარნაკზე - თვალით ცუდად ხედავს! ჩაიცინა და თქვა:
„შენგან არაფერი მჭირდება. და მე არ მჭირდება შენი დათბობა. აი, მიწას ნახვრეტიდან გამოვაძრობ და უკან. იმიტომ რომ ვგრძნობ: შენთვის ცუდია. ჩხუბი, თითქმის ჩხუბი. უფრო მეტიც, ის არის მსუბუქი, მშრალი და ჰაერი სუფთა. არა ისე, როგორც ჩემს დუნდულში: ბნელი, ნესტიანი, ჭუჭყიანი. მადლი! აქ მაინც გაზაფხული გაქვს...
- Როგორ შეგიძლია შენ ამის თქმა? ცილარკი შეშინებული იყო. "იცი, ექსკავატორო, რა არის გაზაფხული!"
არ ვიცი და არც მინდა ვიცოდე! მოლმა ჩაიბურტყუნა. - გაზაფხული არ მჭირდება, მთელი წელი იგივე ანდერგრაუნდი მაქვს.
- გაზაფხულზე გალღობილი ლაქები ჩნდება, - მეოცნებე თქვა კაჭყანამ, ლარკმა და რუკმა.
"და სკანდალები იწყება დათბობის ლაქებზე", - ისევ ღრიალებდა მოლმა. – და რისთვის? დათბობა, როგორც დათბობა.
- არ მითხრა! კაჭკაჭი წამოხტა. - და თესლები? და ხოჭოები? ყლორტები მწვანეა? მთელი ზამთარი ვიტამინების გარეშე.
- დაჯექი, იარე, გაიჭიმე! იღრიალა გრაჩმა. - ცხვირით თხრიან თბილ მიწაში!
- და კარგია გალღობილი ლაქებზე სიმღერა! იყვირა ცილარკმა. - რამდენი გალღობილი ნაჭერი მინდორში - ამდენი ლარნაკი. და ყველა მღერის! გაზაფხულზე დათბობას არაფერი სჯობს.
- მაშინ რატომ ჩხუბობთ? მოლი ვერ მიხვდა. - ლარნაკს სიმღერა უნდა - იმღეროს. როკს უნდა ლაშქრობა - დაე, იაროს.
- მართალია! თქვა სოროკამ. - და სანამ მე ვარ დაკავებული თესლებით და ხოჭოებით ...
აქ ისევ დაიწყო ყვირილი და ჩხუბი.
და სანამ ისინი ყვიროდნენ და ჩხუბობდნენ, მინდორში ახალი გალღობილი ლაქები გამოჩნდა. გაზაფხულის შესახვედრად მათზე მიმოფანტული ჩიტები. იმღერე სიმღერები, ამოთხარე თბილ მიწაზე, მოკალი ჭია.
-ჩემი დროა მეც! თქვა მოლმა. და ის ჩავარდა ისეთ ადგილას, სადაც არ არის გაზაფხული, არ არის გაყინული ნადები, არ არის მზე და მთვარე, არ არის ქარი და წვიმა. და სადაც კი არავისთან კამათი. სადაც ყოველთვის ბნელი და მშვიდია.
ცხოვრება არის მოგზაურობა შორეულ ქვეყნებში
ფლეშმობის გაგრძელება.
ვისი დათბობა
მე დავინახე ორმოცდამეერთე გალღობილი ნაჭერი - მუქი ლაქა თეთრ თოვლზე.
- Ჩემი! - დაიყვირა. - ჩემო დათბობა, რაკი პირველად ვნახე!
გალღობილ ლაქაზე თესლებია, ობობა გროვდება, გვერდით წევს ლიმონის პეპელა - თბება. კაჭკაჭას თვალები გაექცა, წვერი უკვე ღია ჰქონდა, მაგრამ არსაიდან - რუკი.
- გამარჯობა, გაიზარდე, უკვე გამოჩნდა! ზამთარში ის დადიოდა ყვავის ნაგვის ნაგავსაყრელებში, ახლა კი ჩემს გალღობილ ნაკვეთზე! მახინჯი!
-რატომ არის შენი? - ჭიკჭიკებდა კაჭკაჭი. - ჯერ მე ვნახე!
- შენ დაინახე, - დაიყვირა რუკმა, - და მე მასზე მთელი ზამთარი ვოცნებობდი. ათასი მილით მისკენ მეჩქარება! მისი გულისთვის მან დატოვა თბილი ქვეყნები. მის გარეშე მე აქ არ ვიქნებოდი. სადაც არის დათბობის ხაზები - იქ ვართ, როკები. ჩემი დათბობა!
-აქ რას ღრიალებს! - დაიღრიალა კაჭკაჭი. - მთელი ზამთარი სამხრეთში თბებოდა, თბებოდა, ჭამდა და სვამდა, რაც უნდოდა და დაბრუნდა - პრო-ტალინი ურიგებოდ მიეცი! და მთელი ზამთარი გავიყინე, ნაგავსაყრელზე გამოვვარდი, წყლის ნაცვლად თოვლი გადავყლაპე და ახლა, ცოტა ცოცხალი, სუსტი, ბოლოს დათბობის ლაქას ვეძებდი და ის წაიღეს. შენ, რუკ, მხოლოდ გარეგნულად ხარ ბნელი, მაგრამ შენს გონებაზე ხარ. გაისროლეთ გალღობილი ლაქიდან, სანამ ის თავის გვირგვინს არ დააჭერს!
ლარკი ხმაურზე აფრინდა, მიმოიხედა, მოისმინა და ჭიკჭიკებდა:
გაზაფხული, მზე, ცა მოწმენდილია და თქვენ ჩხუბობთ. და სად - ჩემს დათბობაზე! ნუ დაჩრდილავთ მასთან შეხვედრის სიხარულს. სიმღერები მინდა!
კაჭკაჭი და რუკი მხოლოდ ფრთებს აფრიალებდნენ.
რატომ არის ის შენი? ეს ჩვენი დათბობაა, ჩვენ ვიპოვეთ. კაჭკაჭი მას მთელი ზამთარი ელოდა, მთელი თვალით უყურებდა. და მე, ალბათ, ისე მეჩქარებოდა სამხრეთიდან მისკენ, რომ გზაში ფრთები კინაღამ გავშალე.
- და მე მასზე დავიბადე! ღრიალებდა ლარნაკი. - თუ მოძებნე, ნაჭუჭებსაც იპოვი იმ კვერცხიდან, საიდანაც მე გამოვჩეჩე! მახსოვს, ადრე იყო, ზამთარში, უცხო ადგილას, მშობლიური ბუდე - და სიმღერის უხალისობა. ახლა კი სიმღერა მოწყვეტილია წვერიდან - ენაც კი კანკალებს.
ლარქი აფრინდა მუწუკზე, თვალები დახუჭა, ყელი აუკანკალდა - და გაზაფხულის ნაკადულივით მოედინებოდა სიმღერა: რეკავდა, ღრიალებდა, დრტვინავდა. კაჭკაჭა და რუკმა ნისკარტი გაშალეს - უსმენდნენ. ასე არასოდეს იმღერებენ, ყელი არ უსწორდებათ, მხოლოდ ჭიკჭიკი და ღრიალი შეუძლიათ.
ისინი ალბათ დიდხანს მოუსმენდნენ, გაზაფხულის მზეზე დაღლილნი, მაგრამ დედამიწა უცებ ფეხქვეშ აკანკალდა, ტუბერკულოზივით ადიდებულმა და დაიმსხვრა.
და მოლმა გამოიხედა - ამოისუნთქა.
- დათბობის ხვრელს მაშინვე დაარტყი? ასეა: დედამიწა რბილია, თბილია, თოვლი არ არის. და სუნი აქვს... ფუ! გაზაფხულის სუნი ასდის თუ რა? გაზაფხული, ჩაა, ზევით ხარ?
- გაზაფხული, გაზაფხული, თხრი! - გაწბილებულმა შესძახა კაჭკაჭამ.
- ვიცოდი, სად გთხოვო! გრაჩმა საეჭვოდ იღრიალა. თუნდაც ბრმა ხარ...
- რატომ გჭირდება ჩვენი გალღობილი ხაზი? აკოცა ცილარკმა.
მოლმა ყნოსა როკზე, კაჭკაჭაზე, ლარნაკზე - ცუდად ხედავს თვალით! - დაიცინა და უთხრა:
-შენგან არაფერი მინდა. და მე არ მჭირდება შენი დათბობა. აი, მიწას ნახვრეტიდან გამოვაძრობ და უკან.
იმიტომ რომ მესმის, რომ ცუდად ხარ. ჩხუბი, თითქმის ჩხუბი. უფრო მეტიც, ის არის მსუბუქი, მშრალი და ჰაერი სუფთა. არა ისე, როგორც ჩემს დუნდულში: ბნელი, ნესტიანი, ჭუჭყიანი. მადლი! აქაც გაზაფხულია...
- Როგორ შეგიძლია შენ ამის თქმა? - შეშინდა ლარკი. -იცი, ექსკავატორო, რა არის გაზაფხული!
არ ვიცი და არც მინდა ვიცოდე! მოლმა ჩაიბურტყუნა. - გაზაფხული არ მჭირდება, მთელი წელი იგივე ანდერგრაუნდი მაქვს.
- გაზაფხულზე გალღობილი ლაქები ჩნდება, - მეოცნებე თქვა კაჭყანამ, ლარკმა და რუკმა.
"და სკანდალები იწყება დათბობის ლაქებზე", - კვლავ ამოიოხრა მოლმა. - და რისთვის? დათბობა, როგორც დათბობა.
- არ მითხრა! სოროკა წამოხტა. - და თესლები? და ხოჭოები? ყლორტები მწვანეა? მთელი ზამთარი ვიტამინების გარეშე.
- დაჯექი, იარე, გაიჭიმე! გრაჩმა ყეფა. - ცხვირით თხრიან თბილ მიწაში!
- და კარგია გალღობილი ლაქებზე სიმღერა! - აფრინდა ციცარი. - რამდენი გალღობილი ნაჭერი მინდორში - ამდენი ლარნაკი. და ყველა მღერის! გაზაფხულზე დათბობას არაფერი სჯობს.
- მაშინ რატომ ჩხუბობთ? მოლი ვერ მიხვდა. - ლარნაკს სიმღერა უნდა - იმღეროს. როკს უნდა ლაშქრობა - დაე, იაროს.
- მართალია! - თქვა კაჭკაჭმა. - ამასობაში თესლსა და ხოჭოებსაც მოვუვლი...
აქ ისევ დაიწყო ყვირილი და ჩხუბი.
და სანამ ისინი ყვიროდნენ და ჩხუბობდნენ, მინდორში ახალი გალღობილი ლაქები გამოჩნდა.
გაზაფხულის შესახვედრად მათზე მიმოფანტული ჩიტები. იმღერე სიმღერები, ამოთხარე თბილ მიწაზე, მოკალი ჭია.
-ჩემთვისაც დროა! - თქვა მოლმა. და ის ჩავარდა ისეთ ადგილას, სადაც არ არის გაზაფხული, არ არის გაყინული ნადები, არ არის მზე და მთვარე, არ არის ქარი და წვიმა. და სადაც კი არავისთან კამათი. სადაც ყოველთვის ბნელი და მშვიდია.